МухIамадов Амир ккола ЦIумада районалъул Лъондода росулъа. Халкъалъул тушманлъунги лъазавун росдал Советалъул секретарьлъун хIалтIулев вукIарав эменги туснахъалъув тIамун, лъимерлъудаго гьесда гIемераб къварилъи бихьана. КIванада школа-интериаталда анкьго классги лъугIизабун Амир Буйнакскиялъул зооветеринарияб техникумалде цIализе лъугьана. Гьенив лъабабилеб курсалда цIалулеб мехалъ байбихьана КIудияб ВатIанияб рагъ. ВатIан цIунизе арав 19 сон барав гIолохъанчи ккола Ленинградалде.

      1941 соналъул 8 сентябралда немцаз Ленинград сверун ккуна. Амирица хъулухъ гьабулеб букIана 164 абилеб кьвагьдохъабазул полкалда. Минеразул отделениялъул командирлъун вукIарав гьес цадахъго гьабулеб букIана санинструкторлъиги. Фронталда лъукъарал рагъухъаби гьес раччун санчасталде щвезарулаан. Сверун ккураб Ленинградалда рукIарал гIадамазда бихьараб гIазаб гIакъубаялъул нилъеда лъала цIалунги бицунеб рагIунги. Амирида гьеб лъала жиндаго бихьун, жинцаго гьеб жужахI хIехьезе ккун. Ракъиялъ рухI тIагIарал гIадамал нухда гIодорги ккун холаанилан бицана гьес. Рукъизе чиги гьечIого хварал гIадамазул гохIал рукIанила шагьаралъул щибаб авалалда. Ленинград эркен гьабизегIан 900 къоялда жанив гьенив хун вуго 680 азарго чи. Сордокъоялъе кьолеб букIун буго чIегIераб чадил 300 грамм рагъухъабазеги, 150 грамм ракълилал гIадамазеги. Риидал дагьаб мадар букIанилан бицана Амирица. Шагьар сверун хандакъал рухъулаго къватIибе бараб ракьги битIа-бишизабун оагъухъабаз гьениб хъапустIан бекьулеб букIун буго. Падамаз ччутIи, халта, мичIчI кванан бетIербахъулеб букIун буго. 1944
      соналъул 27 январалда, Ленинград эркен Тьабун хадуб, Амирица хъулухъ гьабулеб полк битIула тIоцебесеб Белоруссиялъул фронталде. Гьелда цебе лъураб аслияб масъала букIана немцаздаса Варшава эркен гьаби. Варшаваялда аскIоб бугеб Кутно абулеб станциялда ккараб рагъулъ жидер полкалъул гIемерал рагъухъабаз рухI кьунилан бицуна Амирица. Варшава эркен гьабун хадуб Германиялъул ракьалдеги лъугьун битIахъе Берлиналде сапар бухьуна гьезул полкалъ. 1945
      соналъул апрелалъул ахиралда нилъер аскараз Берлин сверун ккуна. Амирица хьулухъ гьабулеб полк букIана гьелъул бакътIерхьул рахъалда. Хабар рагIула Берлиналда немцазул 22 дивизия хутIун бугин ва нилъеразухъе кверде рачIинеги бокьичIого гьел американазухъе ине бакътIерхьул рахъалдехун рачIунел ругилан.
      Иш хIакъикъаталда гьедин букIунги буго. Къаси разведкаялъ лъазабула аскIоб бугеб Френи абулеб росулъ немцазул танкал ругилан. Радалалде гьелгун дандчIвазе нилъераз кIудияб хIадурлъи гьабула. ХъахIлъи рехарабго байбихьула гьезде гьужум гьабизе. Самолетаз тIасан бомбаби рехун, гъоркьан гIарада бан, гIемер мех инелдего гьезул рахъу гьабула. ЧIаго хIинчIцин борчIизе рес букIинчIила гьенисайин бицуна ветеранас.
      Берлинги бахъун, рагъги лъугIун, Кюстрин абулеб шагьаралда бухIараб Амирил полкалъул рагьухъаби 15-абилеб июналда поездалдеги рахинарун Россиялде ритIула. Бергьенлъиги босун ВатIаналде тIадруссунел рагьухъаби, гIемер рохиялъ кьурдулел, кечI ахIулел рукIанила, амма гьеб рохел халатаб батичIилан бицана Амирица. Москваялда аскIоб бугеб Петровск станциялде щвараб мехалъ буюрухъ цIаланила жидер полк Дальний Востокалде битIулеб бугилан. Гьедин щванила Монголиялъул Чайболсан абураб шагьаралде. Гьениб лъанила жал Манчжуриялде рехулел рукIин. Жидер полкалъ гьужум гьабулеб букIанила Мукден шагьаралде.
      Гьеб японияздаса эркен гьабун хадуб лъанила, гьеб шагьаралде тIоцере гьаваялдасан рещтIарал десантникал СалихI Халиловасул полкалдаса рукIин. 1945 соналъул 9 сентябралда япониязда тIад бергьенлъиги босун, рагъги лъугIун, Амир рокъове тIадвуссана. Лейтенантасул керен гвангъизабун букIана ВатIанияб рагъул кIиабилеб даражаялъул орденалъги "Багьадурлъиялъе гIоло", "Ленинград цIуниялъе гIоло" "Берлин бахъиялъе гIоло", "Япониялда тIад бергьенлъи босиялъе гIоло" медалазги.
      Рагьдаса хадув Амир цIализе лъугьана Дагьистаналъул росдал магIишаталъул институталде. БагIараб дипломгун гьебги лъугIизабун 1948соналда гьев ана жиндиего гIагараблъун лъугьараб Ленинградалъул Ветеринарияб институталъул аспирантураялда цIализе. ГIелмабазул кандидатлъун вахъун хадув лъабго соналъ хIалтIана Ленинградалъул НИИялда. Дагьистаналъул росдал магIишаталъул институталъул гьариялда рекъон гьев 1958 соналда гьениве хIалтIизе вачIана. Исана 45 сон тIубала гьев гьенив хIалтIулев вугелдаса. 1969 сонадда добго институталда гьес цIунана докторлъиялъул диссертация.
      Ветеринариялъул профессор, КIудияб ВатIанияб рагьул ветеран, Амир МухIамадовас 26 соналъ нухмалъи гьабуна Дагъистаналъул росдал магIишаталъул институталъул боцIуде рахунел унтабазул кафедраялъе, анлъго соналъ вукIана гьев ветеринарияб факультеталъул деканлъун. Гьесул "къебелъухъа" къватIире ана нуснус ветеринариял тохтурзаби. ТIолабго Россиялъул батIи-батIиял магIишатазда хIалтIулел ругел гьез кидаго хинал рагIабаздалъун ракIалде щвезавула жидерго учитель.